آینده نگاری راهبردی سازمانی و منطقه ای

یادداشت ها و مقالات مهدی قلیزاده - دانش آموخته دوره دکترای آینده پژوهی

آینده نگاری راهبردی سازمانی و منطقه ای

یادداشت ها و مقالات مهدی قلیزاده - دانش آموخته دوره دکترای آینده پژوهی

  • ۰
  • ۰

کوسا در کتاب خود به شرح ذیل به تبیین مفهوم آینده نگاری راهبردی پرداخته است: (کوسا، 2011 : 24)

آینده‌نگاری راهبردی شاخه‌ای از تفکر راهبردی است که از زمان وجود رشته های علوم سیاسی، نظامی و مدیریت بازرگانی در این رشته‌ها به کار رفته‌است. آینده‌نگاری راهبردی با تکیه بر دانش و اطلاعات موجود بر تولید تحلیل های مربوط به آینده های ممکن و راهبردهای بدیل متمرکز است.  

کوسا (2011) برای تعیین جایگاه آینده‌نگاری در برنامه‌ریزی، دسته‌بندی مینتزبرگ برای امور راهبردی را یادآور می‌شود. مینتزبرگ امور راهبردی را به دو دسته‌ی برنامه‌ریزی راهبردی (دارای رویکرد تحلیلی، منطقی، قیاسی و عمل‌گرا برای پیش‌برد اهداف) و تفکر راهبردی (با رویکردی شهودی، خلاق و پر آزمون و خطا، برای عبور از مرزهای تفکر منطقی و خطی) تقسیم کرده است. بر این اساس آینده‌نگاری نیاز برنامه‌ریزی راهبردی به تفکر راهبردی و خلاقیت غیرخطی را برطرف می‌کند. اما این سودمندی که کوسا یادآور شده است، به معنای محدودشدن نقش آینده‌نگاری به جزئی مقدماتی از مدیریت راهبردی نیست، زیرا آینده‌نگاری (آینده‌پژوهی) نیز از روش‌ها و ابزارهایی (اختصاصی) برخوردار است که به توصیه، تجویز و اقدام می‌انجامد. برای نمونه می‌توان به روش فناوری‌های کلیدی اشاره کرد که گزینه‌های برتر را برای سرمایه‌گذاری، اولویت‌بندی می‌کند.

این دیدگاه نیز ضمن تاکید ویژه بر مشارکت ساخت‌یافته‌ی مردمی در فرایند آینده‌نگاری، پیوند ذاتی این فرایند با تصمیم‌سازی و برنامه‌ریزی راهبردی را آشکار می‌کند.

  • مهدی قلیزاده
  • ۰
  • ۰


ارائه روش شناسی برای آینده نگاری شهرهای هوشمند:
مطالعه موردی نقشه راه شهر هوشمند تبریز در افق 1404
عین الله کشاورز ترک، مهدی قلیزاده

چکیده
مقاله حاضر روش شناسی آینده نگاری علم و فناوری درزمینه طراحی سیاست های آینده نگر در مورد شهرهای های هوشمند و سبز ارائه کرده و با مطالعه موردی از شهر تبریز همراه شده است. هدف از موردکاوی، انعکاس این موضوع است که چگونه می توان چشم اندازهای سیاستی را در بستر پویای محرک های اجتماعی، توسعه راه حل ها و بازارها و فناوری های توانمندساز بنا نهاد؛ همچنین درباره این موضوع که چگونه رویکرد ترسیم نقشه راه می تواند باعث هدایت و راهنمایی استراتژیک برای شناسایی مراحل موردنیاز تحول به سمت یک چشم انداز مشترک شود نیز بحث شد. این موضوع می تواند مؤید یک چشم انداز دقیق تر از توالی تکامل فناوری ها و نوآوری ها و ابزارهای وابسته به سیاست ها باشد. رویکرد ترسیم نقشه راه نمایانگر نوعی آینده نگاری است که می تواند به شناسایی وابستگی ها در آینده کمک کند. مطالعه شهر هوشمند تبریز در افق 1404 ، مثالی از یک نقشه راه تحول آفرین است که با رویکرد آینده نگاری فناوری بااستفاده از مطالعات کتابخانه ای و پانل خبرگان انجام شده است.

فصلنامه علمی - پژوهشی چشم انداز مدیریت دولتی
شماره 21  بهار 1394
ص ص 97 – 7

  • مهدی قلیزاده